DNA PARMAK İZİ
İnsanda toplam gen sayısı 29.000 – 36.000 arasındadır. Nükleotid diziliminin %99,9’u bütün insanlarda aynıdır. İnsan DNA’larında, belli aralıklarla tekrarlanan ve protein senteziyle ilgisi olmayan bölümler vardır. İşlevsel özelliklere sahip genlerin arasında bulunan bu bölümlerin sayısı kişiden kişiye değişir. Bu DNA bölümleri kişinin “DNA parmak izini” oluşturur. DNA parmak izini saptamak için insanın DNA’sından bir parça kesilir. Bu parça özel bir jel içine aktarılır. Özel maddelerle boyanan DNA parçaları elektroforez denilen yöntemle büyüklüklerine göre birbirinden ayrılır. Yapısında tekrarlanan bölümler bulunan DNA parçaları, UV ışığı altında saptanır. Tekrarlanan baz dizilerinin tamamlayıcısı olan parçalar jel içinde diğerleriyle birleşir. Bunlarda, jel üzerinde renkli bantlar şeklinde olan DNA parmak izidir. İnsan genomunda yüksek orandaki tekrarlanan DNA bölümlerinin nükleotid dizilişini saptamak için çekirdek DNA’sı, bazen de mitokondri DNA’sı kullanılır.
Gen teknolojisindeki gelişmeler sayesinde, DNA analizleri yapılarak DNA’nın tüm yapısı ortaya çıkarılmıştır. Özel yöntemlerle (PCR= Polimeraz Zincir Reaksiyonu) DNA’nın bölümleri laboratuar koşullarında çoğaltılır.
DNA örnekleri; bir damla kandan, spermden, saç teli dibindeki çok küçük dokulardan hatta yıllar öncesine ait mumya ve fosillerden elde edilebilir.
DNA Parmak İzi Yöntemi İle;
-Kimliği bilinmeyen bebeklerin anne ve babaları tespit edilebilir.
-Suçun işlendiği yerde kalan doku parçasından yararlanılarak zanlının kimliği kesin olarak tespit edilir.
-Suçsuz yere cezalandırılan masum insanlar özgürlüklerine kavuşturulabilir.
-Tecavüz zanlıları teşhis edilebilir.
-Şüphe durumunda akrabalıkların tespit edilmesi sağlanabilir.
-Bazı kalıtsal hastalıklar kesin çözüme ulaşılacak şekilde teşhis edilebilir.
Sentetik Biyoloji
Mühendislik ilkelerinin biyolojiye uygulanması yöntemiyle doğada var olmayan tamamen yeni biyolojik sistemler ve bileşenler gramlayarak enzimatik süreçleri hızlandırmak, yeni ilaç ve aşılar geliştirmek, biyokimyasal ürünleri daha verimli üretmek gibi tasarlanmasıdır. Yeni genetik devreleri, biyolojik aletleri tasarlayarak ya da mevcut biyolojik sistemleri yeniden proçeşitli amaçlar için kullanılan bir teknolojidir.
Sentetik biyoloji; sentetik DNA, sentetik genetik tepkime zincirleri, yapay nükleotitler, yapay amino asitler, özel dizayn proteinler, biyosensörler ve özel materyaller üretmeyi hedeflemektedir. Ayrıca sentetik biyoloji uygulamaları ile bakterilere, mantarlara ve hayvanlara; insan proteinleri, hormon, örümcek ağı, biyoyakıt (biyodizel) ve antibiyotik ürettirilmesi sağlanabilir.
Model organizmalara, insan doku ve organları ürettirme çalışmaları da yapılmaktadır.