DNA’NIN HÜCREYE AKTARIMI

Transformasyon

Bakterinin bulunduğu ortamdaki DNA parçalarını kendi DNA'sına entegre etmesi anlamına gelir. Bir bakterinin ortama verdiği DNA, diğeri tarafından bir çeşit yutma yöntemiyle alınarak kromozom zincirine eklenebilir. Bu alınma çoğunlukla fagositozla veya benzer şekillerde olur. Bu yolla eklenen DNA, bireye yeni özellikler kazandırır.

Mikroenjeksiyon

DNA’nın bir hücreden başka hücrelere aktarılması mikroenjeksiyonla da gerçekleştirilebilir. Bu yöntemde, istenilen özelliğe sahip bir hücre vakumlanarak çok ince bir enjektörle DNA’sı çıkarılır. Aynı şekilde DNA’sı çıkarılan yumurta hücresine, diğer hücreden çıkarılan DNA aktarılır. Bu hücrenin gelişmesiyle de DNA’sı alınan canlının aynısı meydana gelir.

Elektroporasyon

Bir DNA’nın başka bir hücreye aktarılması elektrikle de olabilir. Bunun için hücrelere kısa süre belirli miktarda elektrik akımı uygulanır. Elektrik akımı, hücre zarlarında geçici delikler oluşturur. DNA’lar bu deliklerden hücreye girerek DNA aktarımı sağlanır. Bu yönteme elektroporasyon denir.

Bakterilerdeki bu kalıtsal madde alışverişi şu şekilde olmaktadır:

Yoğun bir tuz çözeltisinde bekletilen bakteriler (örneğin bağırsaklarımızda yaşayan E. coli bakterisi) rekombinant DNA içeren çözeltiyle karşılaştırılır ve 42 ̊C'de 10 dakika ısıtılıp ani bir soğuk şoku uygulanır. Böylece tuz çözeltisi DNA'yı yoğunlaştırıp hücreler üzerine çöktürür. Sıcak-soğuk şokuyla hücre zarındaki delikler genişler ve rekombinant DNA içeri girer. Tek hücreden çoğaltılan çok sayıda hücreye klon denildiğinden, kullanılan bu teknik de çoğunlukla DNA klonlama diye bilinir.