DNA’NIN KENDİNİ EŞLEMESİ (REPLİKASYON= DUBLİKASYON)

        Bir organizmanın aynı tip hücrelerinde DNA’nın hem kimyasal özelliği hem de toplam miktarı dölden döle sabit kalır. Bunun nedeni DNA’nın kendini eşlemesidir. Kalıtsal özellikleri oluşturan genlerin dölden döle aktarılması bu şekilde sağlanmış olur.

 DNA eşlemesi sırasında sırasıyla şu olaylar gerçekleşir

Öncelikle eşleme sırasında kullanılacak adenin, timin, sitozin ve guanin nükleotidlerin ortamda hazır bulunması gerekir. Bunun için Organik baz + Deoksiriboz + fosforik asitlerden çok sayıda nükleotid sentezlenir.

Hücre mitoz bölünmeye hazırlanırken (interfaz) DNA bütün uzunluğu boyunca bütün kromozomlarda, zayıf hidrojen bağlarının kopmasıyla iki polinükleotid zinciri fermuar gibi açılmaya başlar. Bu şekilde ayrılan her iki koldaki bazların uçları açık kalır.

Kalıp görevi gören zincirin karşısına sitoplazmadan nükleotidler gelir. Bu nükleotidler üç fosfatlıdır. İki fosfat kopar ve çıkan enerjiyle bunlara bağlanır.

Bu nükleotidler de DNA polimeraz enzimi sayesinde fosfodiester bağları ile birbirine bağlanır.

Daima adenin timinle ve guanin sitozinle bağ yapar. Böylece bir ipliği eski, bir ipliği yeni olmak üzere iki yeni DNA molekülü oluşmuş olur. Buna “Semikonservatif = Yarı korunumlu eşleme” denir.

DNA eşlemesi sırasında hatalı bir kodlama olursa veya eksiklik ortaya çıkarsa buna “mutasyon” denir. Mutasyon; radyasyon, sıcaklık, pH değişimleri ve kimyasal maddeler gibi etkenlerle meydana gelir.

        DNA’nın karşılıklı olmayan zincirlerinde meydana gelen hasarlar onarılırken, karşılıklı zincirlerinde meydana gelen hasarlar onarılamaz.