DİFÜZYON
Maddelerin çok yoğun oldukları ortamdan az yoğun oldukları ortama doğru yayılmalarıdır.
Difüzyon için moleküllerin hareketli olması gerekir. Mürekkebin suda, kolonyanın havada , şekerin çayda, oksijen ve karbondioksitin suda dağılmaları birer difüzyondur.
Difüzyon iki ortamın yoğunlukları eşit oluncaya kadar devam eder. Canlı ve cansız zarlarda ve zar olmayan ortamlarda gerçekleşir. Hücrede 0 °C ve daha düşük sıcaklıkta difüzyon durur. Hücreler difüzyonla porlarından geçebilen maddeleri alır ve verirler.
Difüzyon Hızına Etki Eden Faktörler
►Yoğunluk farkı: Hücrenin içindeki ve dışındaki madde molekülleri arasında yoğunluk farkı yoksa difüzyon olmaz. Yoğunluk farkı arttıkça difüzyon hızı da artar.
►Sıcaklık:Sıcaklık artışı moleküllerin kinetik enerjilerini arttırdığından difüzyonu hızlandırır.
►Molekül büyüklüğü: Moleküller küçüldükçe difüzyon hızlanır, moleküller büyüdükçe difüzyon yavaşlar.
►Yüzey genişliği: Yüzey arttıkça difüzyon hızlanır. Örneğin akciğerler alveollü yapılarıyla yüzeyini artırarak oksijen ve karbon dioksit alış verişini hızlandırır.
KOLAYLAŞTIRILMIŞ DİFÜZYON
Madde moleküllerinin hücre zarından bir taşıyıcı yardımıyla geçişine kolaylaştırılmış difüzyon denir.
ÖZELLİKLERİ
Canlı hücrelerde görülür. Enzimler görev yapar.
Enerji harcanmaz. Yarı geçirgen zarda olur.
Protein yapılı taşıyıcılar görev yapar. Difüzyona göre madde taşınması hızlıdır.
Porlardan geçebilen ve suda çözünebilen maddeler taşınır.