Ozon Kirliliği ve Ozon Tabakasındaki İncelme

          Yer yüzeyi yakınlarında zehirli bir kirletici olan ozon (O₃), üç tane oksijen atomunun birleşmesinden oluşur ve stratosfer tabakasında yaşamsal önem taşır. Ozon tabakası atmosferin yaklaşık 20-40 km arasındaki stratosfer tabakasında yoğun olarak bulunur. Bu tabaka güneşten gelen zararlı ultraviyole ışınlarının (UV-B) dünyaya ulaşmasını önler. UV-B ışınları bütün yaşayan organizmalar üzerinde zararlı etkilere sahiptir; bitkilerin büyüme hızını azaltır, insanlarda cilt kanserine sebep olur, göze zarar verir, enfekte hastalıklara (sıtma vb.) gibi yakalanma riskini artırır.                                                                           OZON YOĞUNLUĞU

70’li yılların başında, stratosferdeki ozon parçalanmasına insan yapısı olan bazı kimyasalların neden olduğu tespit edilmiştir. Ozon tabakası zarar gördükçe, dünyaya ulaşan UV-B ışınlarının miktarı da artmaktadır. Bu zarar genelde klor veya brom içeren kimyasalların dünya yüzeyinden yükselerek stratosfere ulaşmasıyla gerçekleşir. Güneş ışınlarının etkisiyle bu tür maddelerin ayrışması ile oluşan serbest klor ve brom radikalleri ozon ile reaksiyona girerek zincirleme reaksiyon oluşturmaktadır. Bu tek klor veya brom radikalinin atmosferde bozulmadan önce 100000 civarında benzer reaksiyon oluşturduğu ve atmosferik yaşam süresinin 74 ile 111 yıl arasında değiştiği tahmin edilmektedir.

    Bugüne kadar ozon tabakasına zarar verecek miktarda kimyasal gazlar atmosfere serbest bırakılmıştır. Strosferde ozon miktarındaki büyük kayıp Güney Kutbu üzerinde oluşmuştur ve kıta yüzeyine düşen ultraviyole ışınların şiddetinde artış gözlenmiştir. Daha zayıf benzer bir etki Kuzey Kutbu üzerinde de gözlenmiştir.