Biyolojisitesi.net, Dünyamız, Temel Ekolojik Kavramlar
Biyolojisitesi.net, Dünyamız, Ekosistemde Enerji Akışı
Biyolojisitesi.net, Dünyamız
Biyolojisitesi.net, Dünyamız, Temel Ekolojik Kavramlar
Biyolojisitesi.net, Dünyamız, Ekosistemde Canlıları Etkileyen Faktörler
Biyolojisitesi.net, Dünyamız, Ekosistemde Enerji Akışı

EKOSİSTEMDE CANLILARI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

ABİYOTİK (CANSIZ) FAKTÖRLER

BİYOTİK (CANLI) FAKTÖRLER

Güneş Işığı

İklim

Sıcaklık

Su

Toprak ve Mineraller

pH

Üreticiler

Tüketiciler

Ayrıştırıcılar

Güneş ışığı

Dünyadaki tüm canlıların enerji kaynağı Güneş’tir.

Dünya’ya ulaşan güneş ışınlarının bir bölümü, bitkiler ve klorofil içeren canlılar tarafından fotosentez için kullanılır.

Işık ayrıca birçok canlının çoğalma, göç gibi yaşamsal etkinliklerinin düzenlenmesinde rol oynar.

İklim

Uzun zaman aralığında bir bölgede egemen olan atmosfer koşullarına iklim denir.

Bir bölgenin iklimini; o bölgenin ekvatora olan uzaklığı, deniz seviyesinden yüksekliği, denize olan uzaklığı, yeryüzü şekilleri, bitki örtüsü, vb. belirler.

Canlılar iklimsel değişmelerden etkilenirler. İklimler canlıların gelişimini, üremelerini ve davranışlarını şekillendirir.

Sıcaklık

Canlılar yaşayabilmek için belli bir ısıya gereksinim duyar.

Canlıların çoğunda metabolik etkinlikler

0 - 50 °C arasındaki sıcaklıklarda gerçekleşebilir.

Canlıların tercih ettiği sıcaklık dereceleri türden türe değişir.

Bu nedenle canlıların coğrafik dağılışında sıcaklık etkilidir.

Su

Yaşamın temel maddesidir. Su aynı zamanda birçok canlının yaşama ortamını oluşturur. Birçok hayvan için sadece içme suyunun varlığı yeterli değildir, yaşama ortamlarında belirli bir nemin de bulunması gerekir.

Nem, bazı organizmaların yaşam süresine, gelişme hızına, yumurtlama ve davranışlarına etki eder.

Toprak ve mineraller

Bütün canlılar için vazgeçilmez bir yapıdır.

Toprak, bitkiler için bir tutunma ve yaşama ortamıdır.

Aynı zamanda su ve mineral madde kaynağıdır.

Toprak birçok mikroorganizma ve omurgasız hayvanın

yaşama ortamıdır.

Bütün canlılar yaşamak için doğrudan veya dolaylı olarak

toprağa bağlıdır.

pH

Ortamın pH derecesi, bu ortamda yaşayan canlıların yaşamsal faaliyetlerini etkiler. Çünkü pH derecesi, yaşamsal faaliyetlerin gerçekleşmesini sağlayan enzim faaliyetlerini etkilemektedir. Bu yüzden canlılar pH değeri elverişli yerleri kendileri için yaşam ortamı olarak seçer.

Üreticiler

Mavi-yeşil algler, bazı bakteriler ve bitkiler üretici canlılardır.

Üreticilerin çoğu güneş ışınlarını kullanarak fotosentez ile bazıları ise kimyasal enerjiden yararlanarak kemosentez ile organik bileşikleri sentezler. İnorganik maddelerden organik madde sentezleyebilen bu canlılara

ototrof canlılar denir.

Tüketiciler

Üreticilerin ürettiği organik besinlerle beslenirler.

Hayvanlar, bakterilerin bir kısmı ve mantarlar tüketici canlılardır.

Ayrıştırıcılar

Ölü bitki ve hayvan dokularındaki organik maddeleri parçalayarak besin ve enerji gereksinimlerini karşılarlar. Bu parçalanma sürecinde büyük moleküllü organik bileşikler, bitkilerin kullanabileceği küçük moleküllü inorganik mineral tuzlarına dönüştürülür. Bakteri ve mantarların bir kısmı ayrıştırıcı canlılardır.