Protokooprerasyon

(İsteğe Bağlı Yararlanma-Gevşek Mutualizm)

Eğer bir birliktelikten her iki tür de yararlanıyorsa ve bu türler bu birlik olmadan da yaşamlarını sürdürebiliyorlarsa bu tip birlikteliğe Protokooprerasyon denir.

Timsahlar - Kuşlar

Timsahların dişleri arasındaki yiyecek kırıntılarını temizleyen kuşlar yiyecek ihtiyaçlarını karşılarlarken timsah da dişleri arasındaki artıklardan kurtulmuş olur.

Bazı memeli hayvanların derisinden parazitleri toplayan kuşlar da bu duruma örnek gösterilebilir.

Yengeç - Denizgülleri

 Yengeç, denizgüllerinin yakıcı tentakülleri ile kendini korurken, yakaladığı besinlerin bir kısmını da konuğuna verir. Ayrıca denizgülü yengeçle beraber hareket ederek kendi yaşamını kolaylaştırır. Hâlbuki ne yengeç ne de denizgülleri yaşamını sürdürebilmek için kesinlikle birbirine bağlı değildir.

Ardıç kuşu - Ökse otu

Ardıç kuşu, ökse otunun tohumları ile beslenirken, tohumların etrafa yayılmasına yardımcı olur.

Protokooprerasyon, bazı kaynaklarda Mutualizm kavramı içerisinde değerlendirilmektedir.