KILCAL DAMARLARDA KANIN HAREKETİ
Kılcal damarların yapısında düz kas ve bağ dokusu tabakaları bulunmaz. Kılcal damarlar sadece endotel tabakasından oluşmuştur.
Bu sayede, doku sıvısı içinde bulunan hücrelerle kılcal damarlar arasında madde alışverişi kolay olur.
Kılcal damarlar, doku hücrelerinin arasına girerek çok geniş bir difüzyon yüzeyi oluştururlar.
Kılcal damarlarda kanın hareketinin yavaşlamasının nedeni; atardamarlardaki sıvı azalmasıdır. Bu durum, beton bir kanal içinde ilerleyen suyun birden kumluk bir araziye geçmesine benzetilebilir.
STARLİNG HİPOTEZİ
(Kan ile vücut hücreleri arasındaki sıvı alışverişi )
Kılcal damarların atardamar ucunda 2 çeşit basınç vardır. Bunlardan birisi kan basıncı, diğeri ise ozmotik basınçtır.
Kan basıncının nedeni: Karıncıkların sistolü ile atardamardaki kanın kılcal damara sıkıştırılmasıdır.
Kan ozmotik basıncının nedeni: Kan plazmasında çözünmüş halde bulunan her şeydir.
Starling Hipotezi’ne göre; kanda bulunan proteinler damardan dokuya geçemediği için atar,kılcal ve toplardamarlardaki ozmotik basınç sabittir. Kılcal damar içindeki su ve suda erimiş halde bulunan maddelerin, doku sıvısı aracılığı ile hücrelere verilişi ve hücre metabolizma artıklarının alınması, kılcaldaki ozmotik basınç ve kan basıncının etkisi ile olur.
Kılcal damarların atardamar ucunda kan basıncı, ozmotik basınçtan daha yüksek olduğundan, su ve çözünmüş maddeler kılcal damarlardan doku sıvısına itilir. Kılcalların toplardamar ucunda ise ozmotik basınç, kan basıncından büyüktür. Bu yüzden çözünmüş maddeler doku sıvısından kılcal damarlara emilir. Kan kalpten uzaklaştıkça basıncı azalır. Kan basıncının atardamardan toplardamara doğru dereceli olarak basıncının azalması kan akışının sürekliliği için şarttır. Dolaşım sisteminin her yerinde basınç aynı olsaydı kan hareket etmezdi.
Kana ozmotik basıncını kazandıran, kandaki albümin, globülin gibi büyük proteinlerdir.