TEMEL DOKU

Temel dokuda birbirinden farklı özelliklere sahip parankima, kollenkima ve sklerenkima hücreleri bulunur.

PARANKİMA

Bitkinin her organında bulunan, temel yapısını oluşturan ve bitkilerin çevre koşullarına uyumunu sağlamak için her türlü değişime uğrayabilen dokudur. Bitkilerde diğer doku ve organların arasını doldurur.

Parankima  görevlerine göre dört bölümde incelenebilir:

Parankima Hücrelerinin Özellikleri

>Dokuyu meydana getiren hücreler canlı, ince zarlı, bol sitoplazmalı, kofulları küçük ve az sayıdadır. Olgunlaştıklarında bile canlılıklarını korur. Ancak ağaç kabuklarında olduğu gibi zamanla canlılıklarını kaybettikleri de görülür.

>Sürgen doku hücreleri sıkışık olmasına karşılık parankima doku hücreleri genel olarak seyrektir.

>Parankima hücrelerinde fazla miktarda hücre özsuyu bulunduğundan, turgor basıncının etkisiyle özellikle genç bitkilerde bitkinin direnç ve dikliği de sağlanmış olur.

                                                ÖZÜMLEME PARANKİMASI

>Işık karşısında, klorofil sayesinde organik maddeler meydana getirir. Bunun için fazla miktarda kloroplast bulundurur.

>Özümleme olayında bazı gazların hücreye girip çıkabilmesini sağlama bakımından hücre arası boşluklarına sahiptir.

>Özümleme sonucu meydana gelen maddelerin, kolayca iletim dokusuna ulaşabilmesini sağlar.

>Fotosentez olayında rol oynayan özümleme parankiması yaprağın mezofil tabakasında  bulunur.

Mezofil tabakası palizat parankiması ve sünger parankiması  olarak ikiye ayrılır.

Palizat Parankiması

Palizat parankiması hücreleri epidermisin altında yer alır 

ve yan yana düzenli bir dizilim gösterir.

Çok sayıda kloroplasta sahiptir.

Palizat parankiması hücrelerinin temel görevi fotosentez yapmaktır.

Sünger Parankiması

Sünger parankiması hücreleri düzensiz dizilmiştir ve aralarında

bol miktarda boşluk bulunur.

Kloroplast miktarı palizat parankiması hücrelerine göre azdır.

Fotosentez yapabilir ancak asıl görevi karbondioksit ve oksijen gazının

yaprak içinde yayılmasını sağlamaktır.

İLETİM PARANKİMASI

>Özümleme parankimasıyla iletim demetleri arasında bulunur.

>Hücrelerinde kloroplast bulunmaz.

>İletim parankiması fotosentez yapan dokularla iletim demetleri arasında su, madensel tuz ve organik besinlerin iletilmesini sağlar.

DEPO PARANKİMASI

>Bitkinin türüne bağlı olarak kök, gövde, yaprak, tohum ve meyvelerinde bulunur.

>Besin ve su depolar.

Örnekler:

Patates yumrusu ð nişasta             Fasulye- Bezelye tohumu ð protein  

Zeytin meyvesi ð yağ                     Kaktüsün gövdesi ð su

Ceviz meyvesi ð yağ

HAVALANDIRMA PARANKİMASI      

>Bataklık ve su bitkilerinin kök ve gövdelerinde bulunur.

>Hücreleri arasında geniş boşluklar vardır.

>Stomalar ve lentiseller havalandırma parankimasının dışa açılan kapılarını oluştururlar.

>Oksijen ve karbondioksit alışverişini sağlarlar.