KÖK
Görevi
üToprağın derinliklerine kadar uzanıp, bitkiyi toprağa bağlar.
üBitkinin dik durmasını sağlar.
üTopraktan su ve madensel tuzları alır.
Yapısı
>Her kökün ucu yüksük (kaliptra) şeklinde koruyucu bir hücre kılıfı ile örtülmüştür. Bu kılıf çok hızlı büyüyen meristamatik bölgeyi korur.
>Kökteki, büyüme bölgesi sürekli bölünen meristamatik hücrelerden oluşur. Bu hücrelerin bölünmesiyle kökteki diğer dokular meydana gelir.
>Büyüme bölgesinin ardından gelen bölge uzama bölgesidir. Bu bölgenin hücreleri farklılaşmadan önce bol su alarak hızla boyuna uzarlar. Büyüme ve uzama bölgesi beraberce kökün boyca uzamasını sağlar.
>Uzama bölgesinin üzerinde farklılaşma bölgesi yer alır. Bu bölgedeki hücreler devamlı farklılaşma gösterirler.
>Kökü dıştan sararak örten hücre sırası epidermistir. Farklılaşma bölgesindeki epidermis hücreleri dışa doğru uzayıp, emici tüyleri oluştururlar. Böylece su ve madensel tuzların emilmesi için yüzey genişletmiş olurlar.
>Kök epidermisinde kütikula ve stoma bulunmaz. Geçişmeler difüzyonla olur.
>Epidermisin hemen üst kısmında kabuk (korteks) yer alır. Kabuk ince çeperli küre şeklinde, hücreler arası boşlukları fazla olan hücrelerden oluşmuş, çok tabakalı özellik gösterir.
>Kabuk hücreleri nişasta gibi besin maddelerini depo edip su ve madensel tuzları iç tabakalara iletir.
>Kabuk içte, tek hücre sırasından oluşan endodermis ile sınırlanır.Bu tabaka ile öz bölgesi,kabuktan ayrılır.
>Öz bölgesinin orta kısmı Ksilem (odun) ve Floem (soymuk) diye ayrılan iki çeşit iletim dokusundan oluşur. Ksilem su iletimiyle görevli trake ve trakeitlerden meydana gelir. Ksilem demetleri arasında Floem demetler bulunur. Daha küçük ve ince çeperli Floem hücreleri ile Ksilem arasında tek sıra hücreden oluşan kambiyum halkası yer alır.
KÖK ÇEŞİTLERİ
Kökler yapı ve görevlerine göre kazık ve saçak kök olarak iki gruba ayrılır.
Kazık Kök: Ana kök iyi gelişmiş olmasına rağmen yan kökler ana köke bağlıdır ve az gelişmiştir. Gelincik, havuç, gül, düğün çiçeği, papatya,lahana, bakla, bamya, fasulye vb. bitkilerin kökleri kazık köke örnektir.
Saçak Kök: Ana kök baskın değildir ve yan köklerle aynı kalınlıktadır. Soğan, çuha çiçeği, çilek, pırasa, çim, nohut, buğday, arpa, yulaf, mısır gibi bitkilerin kökleri saçak köke örnektir.
Kökünü besin olarak tükettiğimiz bitkiler de bulunur. Havuç, şalgam, turp, kereviz, pancar gibi bitkiler bunlara örnek olarak verilebilir.