Çözüm

Memeli hayvanlarda, mide özsuyu salgılanması konusunda, aşağıdaki deneyler yapılmış ve belirtilen sonuçlar alınmıştır.

1.Deney: Aynı türe ait iki memeli hayvanın uygun iki damarı arasına konan özel bir boruyla dolaşım sistemleri birbirine bağlanmıştır. Birbirini görmesi engellenen bu iki hayvandan, birincisine ağızdan besin verildikten sonra midesinde mide özsuyu salgılandığı; ikinci hayvana besin verilmediği halde onun midesinde de mide özsuyu salgılandığı saptanmıştır.

2.Deney: Birinci deneydekiyle aynı türe ait başka bir memeli hayvanın yemek borusu enine kesilmiş ve kesik uçlar dışarıda olacak şekilde boyun bölgesine tutturulmuştur.

Bu deney hayvanına ağızdan besin verildiğinde, besinin kesik uçtan dışarı çıkmasına ve hayvanın midesine ulaşmamasına karşın, midesinde mide özsuyu salgılandığı saptanmıştır.

Bu iki deneyden alınan sonuçlar, bu memeli hayvanlarda mide özsuyu salgılanmasının;

         I. Sinirsel,                      II. Hormonal,                          III. Mekanik

şeklindeki yollardan hangileriyle uyarıldığını destekler?

A) Yalnız I              B) Yalnız III            C) I ve II               D) I ve III              E) II ve III

I. deneyde, kullanılan hayvanlardan birincisine besin verildiğinde, midesinin enzim salgılaması hem hormona hem de sinirsel etkiyle sağlanabilir. Çünkü hayvan besini hem görmüş, hem de ağzındaki almaçlarla tadını algılamıştır. Bu deneyde, dolaşım sistemi bağlanan ikinci hayvandaki tepki ise sadece hormonlarla sağlanabilir. Çünkü ikinci hayvan besini görmemiş, sadece birinci hayvandan kan yoluyla gelen hormonlardan dolayı mide özsuyu algılamıştır.

II. deneydeki tepki ise yine sinirlerle sağlanabilir. Çünkü hayvan besini görmüş, tatmış, ancak yemek borusu kesik olduğu için midesine ulaşamayan besine hormonal tepki gösterememiştir. İki deneyde de mekanik etkiden söz edilemez. Belki hayvanın midesine bir delik açılıp, besin hiç görmeden midesine konulsaydı ve tepki oluşsaydı o zaman mekanik etkiden söz edilebilirdi.